Nhớ Chuyện tình sơn nữ năm xưa...
“Em là dòng sông Mã. Anh là núi Mường Hung”. Nhân vật trữ tình trong bài hát “Tình ca Tây Bắc” được lấy từ nguyên mẫu tình yêu của sơn nữ vùng cao Tây Bắc Cà Thị Tống với anh bộ đội Tây Tiến Phạm Quang Bích thời kỳ kháng chiến chống Pháp.
Bản Cát (thuộc xã Mường Hung, huyện Sông Mã, tỉnh Sơn La) soi bóng hiền hòa bên dòng sông Mã. Nơi đây có nàng sơn nữ xinh đẹp người dân tộc Thái, là con gái của một cơ sở cách mạng. Trong số những cán bộ được gia đình nuôi giấu có một anh bộ đội rất nho nhã, thư sinh. Anh là người Hà Nội nhưng nói thông thạo nhiều thứ tiếng như Thái, Mông, Lào, Dao và được bà con vùng Tây Bắc yêu thương, che chở. Trong thời gian hoạt động tại Sơn La, gia đình nàng sơn nữ nhận anh là con rể để che mắt địch. Thế rồi thành thật. Trong những ngày ấy, tình yêu của anh với nàng sơn nữ đẹp như bông hoa rừng đã nhen nhóm. Sau giải phóng Điện Biên, họ cưới nhau và sinh hai người con, một gái, một trai là Phạm Thị Liêm và Phạm Văn Chung. Đất nước hòa bình, Thượng úy Phạm Quang Bích ở lại xây dựng miền núi.
Do nhiệm vụ cách mạng giao nên anh thường xuyên vắng nhà. Có khi cả năm vợ chồng họ mới gặp nhau một lần. Nhớ chồng cồn cào, nhưng Cà Thị Tống chỉ biết khóc thầm và cố gắng nuôi dạy con để chồng yên tâm công tác.
Dồn nén nỗi nhớ thương vợ con vào những trang nhật ký, người chiến sĩ ấy đã viết: “Nhớ những lúc phóng ngựa như bay dọc triền sông cát trắng, nhớ người vợ hiền bên dòng suối Cát rì rào cùng hai đứa con bụ bẫm, xinh xắn đang ngày đêm trông ngóng”. Nhưng rồi một lần tham gia tiễu phỉ, Thượng úy Phạm Quang Bích đã anh dũng hy sinh trên đất bạn Lào.
Ngoài kia, dòng suối Cát vẫn rì rào, sông Mã vẫn trong xanh, núi Mường Hung còn đó. Dường như trong bóng dáng của rừng, của núi, của sông, như vẫn thấp thoáng bóng anh bộ đội Phạm Quang Bích, người con trai của làng Xuân Đỉnh (Từ Liêm, Hà Nội)...
Câu chuyện tình của sơn nữ Cà Thị Tống năm xưa được chính bà kể lại cho thế hệ sau nghe bằng cả hai thứ tiếng Kinh và Thái. Sơn nữ xưa năm nay đã gần 80 tuổi. Khi kể về chuyện cũ, những giọt nước mắt long lanh vẫn lăn dài trên gò má.
 |
| Bà Cà Thị Tống đọc bức thư cuối cùng của người liệt sĩ |
