Kỳ cuối: Một đời yêu, một đời dang dở ...
Nhờ bà mụ vườn cứu mạng
19 tuổi, Kim Cương đang lúc nổi danh ở Sài Gòn thì gia đình tính chuyện hôn sự. Họ muốn bà lấy một chánh án của Tòa án Sài Gòn – một người đàn ông thành đạt, lịch thiệp và lại là chỗ quen biết thân tình của gia đình. Lúc này, nữ nghệ sĩ vẫn chưa biết yêu đương đau đớn hay hạnh phúc thế nào. Bà vẫn đắm chìm hóa thân vào các vai diễn, cháy hết mình trên sân khấu. Mọi sự bà tin tưởng vào má và nghĩ chuyện hôn nhân do “cha mẹ đặt đâu con ngồi đó”.
Thế nhưng, người đàn ông này lại muốn bà bỏ nghề hát, làm một mệnh phụ phu nhân đúng nghĩa. Những day dứt đầu đời buộc bà phải lựa chọn giữa đam mê và hạnh phúc êm ấm trong sự giàu sang. Và, bà đã chọn đam mê, chọn những vai diễn trên sân khấu, chứ không chọn thành mệnh phụ phu nhân trong suốt phần đời còn lại.
Sau ông chánh án, nữ nghệ sĩ quen và biết một ký giả - người đầu tiên cho bà biết thế nào là yêu. Thế nhưng, tình yêu đầu tiên của bà lại vướng phải rào cản lớn. Đó là má – NSND Bảy Nam. Khi biết con gái đang quen một anh ký giả và cả Sài Gòn đều đã biết chuyện, bà Bảy Nam giận dữ và cấm tiệt con gái yêu đương. Thế nhưng, Kim Cương vẫn lén lút và say sưa với tình đầu, cùng anh lẻn đi chơi khắp nơi. Đến một ngày, anh chàng ký giả đề nghị cùng nhau bỏ trốn, nữ nghệ sĩ biết mình lại rơi vào vòng xoáy lựa chọn nghiệt ngã.
“Tôi không thể bỏ má, bỏ đoàn hát. Tất cả đều trông chờ vào tôi, đào chánh của đoàn, trụ cột của đoàn. Thế nhưng, với tôi, anh là tình yêu đầu tiên ngọt ngào, quyến luyến. Khi tôi nói không thể bỏ má mà đi, anh đã giận dữ. Trong cơn giận anh nói, nếu tôi không theo anh, anh sẽ cưới vợ. Tôi ngỡ anh giận mà nói bậy, ai dè anh làm thật. Tôi đau đớn khôn cùng và chỉ có má bên cạnh”, nghệ sĩ Kim Cương nhớ lại.
Năm 25 tuổi, sự nghiệp của nghệ sĩ Kim Cương tương đối vững vàng, nhưng tình yêu luôn trắc trở. Một lần nữa bà lại yêu, yêu như chưa từng yêu và lần này đau gấp nhiều lần những mối tình đã cũ. “Tôi quen anh thật tình cờ nhưng anh cũng là người tôi mến mộ và muốn được gặp gỡ. Anh là một sĩ quan, điều hành một ban văn nghệ lớn ở miền Nam và phụ trách nhiều chức vụ quan trọng trong Chánh phủ nên uy tín tên tuổi rất nổi bật. Anh ấy nói, anh cũng mến mộ và muốn gặp tôi từ lâu”, nữ nghệ sĩ chia sẻ.
Và rồi, họ gắn bó và yêu nhau nồng nhiệt, thăng hoa trong công việc. Yêu nhau 5 năm, hai người thường bàn về những điều tốt đẹp, về một đám cưới như mơ của 2 người nổi tiếng. Thế nhưng, khi đề cập một cách rõ ràng về chuyện hôn nhân, nam sĩ quan thường tránh né. Tuy nhiên, những quan tâm đặc biệt của người đàn ông này khiến nữ nghệ sĩ quên đi những bất trắc phía trước.
Theo nghệ sĩ Kim Cương, người yêu của bà có nhiều tham vọng trên chính trị. Việc kết hôn với bà là một rào cản, dù ông thực sự yêu nữ nghệ sĩ. Ngoài ra, ông còn nhiều mối quan hệ với các nữ ca sĩ nổi danh. Ông không muốn mất đi những mối quan hệ làm nên tên tuổi của mình. Bên cạnh đó, tình yêu của họ không được gia đình nam sĩ quan chấp thuận và tìm mọi cách ngăn cấm.
Hơn hết, trong một lần vô tình “theo dõi” người yêu, nữ nghệ sĩ nhìn thấy anh ta đến nhà và rước một cô gái xinh đẹp. Đến lúc này, bà không thể cười và huyễn hoặc bản thân thêm nữa. Trong mớ hỗn độn lúc bấy giờ, bà phát hiện mình có thai. Bà vừa hạnh phúc vừa hoang mang. Nghệ sĩ Kim Cương xót xa: “Ngày đó, xã hội còn chưa chấp nhận chuyện phụ nữ chưa chồng mà có con. Huống chi, một nữ nghệ sĩ đang được mến mộ mà lại làm điều họ cho là sai trái”.
Người yêu của bà biết hết mọi chuyện, nhưng có vẻ anh ta chẳng nghĩ ra cách hoặc đang lờ đi việc nữ nghệ sĩ đang mang thai với mình. Khi Kim Cương ra Huế, sự quan tâm của nam sĩ quan mờ dần và thưa thớt hẳn. Một ngày, bà phát hiện mình bị ra huyết. Bà hoảng sợ nên mượn chiếc áo của người giúp việc, rồi lẻn khỏi đoàn hát. Bà kêu một chiếc xích lô và yêu cầu chở đến một nhà bảo sinh.
Cuối cùng, ông ấy lại chở bà đến một bà mụ vườn ở gần chùa Thiên Mụ. Trong căn nhà ẩm thấp tối tăm, bà mụ vườn nói nữ nghệ sĩ bị hư thai và khuyên vào nhà thương. Thế nhưng, Kim Cương không thể vào nhà thương, không thể cho ai biết bà đang mang thai. Bà khẩn khoản xin bà mụ vườn giúp đỡ. Vậy là, trên chiếc giường bẩn thỉu, không thuốc tê, không dụng cụ, bà mụ vườn vừa nhai trầu vừa hành nghề như một đồ tể.
Đau đơn tột cùng, nữ nghệ sĩ ngất đi khi môi vẫn mím chặt tứa máu. Và rồi, tiếng rao “mời đồng bào đến xem Kim Cương biểu diễn tối nay” khiến bà tỉnh dậy. Đêm đó, mặc cho đau thương bủa vây, bà vẫn vào vai công chúa uy nghiêm, hát vang trên sân khấu.
Sau đó, bà có báo tin cho người yêu, nhưng anh ta nói bận không ra chăm sóc bà được và hẹn gặp ở Sài Gòn. Ngày trở về Sài thành, nữ nghệ sĩ hăm hở tìm đến nhà người yêu để anh bất ngờ, nhưng hỡi ơi, anh đang ở nhà với một nữ ca sĩ nổi danh. Thấy nữ ca sĩ đón tiếp mình như một người khác lạ đến nhà, nữ nghệ sĩ tự hiểu cuộc tình này rồi sẽ về đâu. Bà nói với người đàn ông ấy về sự khốn nạn và bỏ đi trong nước mắt.
Tình cuối đau thương, tìm cách quyên sinh
Sau chuyến đi Pháp để tìm quên niềm đau cũ, bà trở về và tiếp tục công việc ở đoàn hát. Năm 35 tuổi, bà cộng tác với tờ Điện tín nên bắt đầu quen biết anh - chồng của bà sau này. Bà nói, chồng của bà là một ký giả nghèo không có đến 3 bộ quần áo. Thế nhưng, cả hai đồng cảm với nhau qua công tác thiện nguyện. “Anh cầu hôn tôi cũng theo một cách rất đặc biệt. Năm đó, em trai tôi mất, má tôi rất đau lòng. Vì muốn má bớt đau buồn, tôi nghĩ chỉ có việc tôi lấy chồng mới khiến mẹ nguôi ngoai. Tôi nói với anh ấy về ý định sẽ lấy bất kỳ ai đó cho mẹ vui. Nghe vậy, anh liền nói: “Thôi thì bà lấy tui đi. Tôi sẽ không làm bà khổ như những người khác đâu”.
Và rồi, họ làm đám cưới giản dị với sự chứng kiến của cha mẹ hai bên. Lần lượt, bà cảm nhận được hạnh phúc làm vợ và làm mẹ mà bao lâu qua hằng mơ ước. Thế nhưng, hạnh phúc chẳng tày gang. Sau 15 năm chung sống, họ bắt đầu nhận thấy những rạn nứt bấy lâu âm ỉ và dần xa nhau.
“Con người ta chỉ có 24 tiếng đồng hồ, tôi sống cho sân khấu hết 18 tiếng, còn thì giờ đâu tôi sống cho gia đình. Chuyện đổ vỡ gia đình tôi là lỗi của tôi. Tôi ham việc không phải vì tiền, vì công việc mà còn vì sự sống của 70 anh em trong đoàn hát. Tối hát, sáng ra tập tuồng. Tập tuồng xong, người ta nghỉ, tôi phải viết kịch bản. Ông xã tôi làm thư ký tòa soạn một tờ báo nên 6-7h sáng, anh phải đến cơ quan kiểm tra công việc. Lúc này, tôi còn ngủ, đến 11h mới dậy. Chiều ảnh vừa về, tôi xách áo đi hát”, nữ nghệ sĩ nói về nguyên nhân đổ vỡ hôn nhân.
Chồng bà có người khác. Bà đau đớn và nghĩ đến chuyện tạt axit người thứ ba nhưng nhìn con, bà đã dừng lại. Ngày chồng cưới vợ mới, bà mới biết người thứ ba vốn rất thân cận với mình.
Sau khi ly hôn, nữ nghệ sĩ yêu thêm vài lần nữa. Đến cuộc tình cuối, lại đối diện dở dang, bà quyết dịnh buông bỏ, không tìm người thương nữa. Bà tâm sự: “Với người tình cuối cùng, tôi cứ ngỡ hai đứa đã có thể đến được với nhau, sống một đời sống vợ chồng đúng nghĩa, ấm áp và hạnh phúc. Thế nhưng, nhiều rào cản khiến chúng tôi không đến được với nhau, trong đó có việc anh đã có vợ và anh đang mắc bệnh ung thư. Sau 3 đêm thức trắng, tự giằng xé tâm can, tôi quyết định buông tay. Tôi đã khóc rất nhiều, khóc đến mê man. Và, tôi nghĩ đến cái chết để giải thoát”.
Bà quyết định tìm đến cái chết nhưng bà là một Phật tử, tự tử là trọng tội. Vì thế, bà phải đến xin thầy làm lễ sám hối. Khi gặp hòa thượng, bà khóc nức nở và nói: “Con không cần tiền. Con không cần gì hết. Con muốn thương một người, con thương thật họ, họ thương con, sống một cuộc đời vợ chồng bình thường. Từ nhỏ đến lớn, con đâu lựa chọn một ông chồng có địa vị tiền bạc đâu, mà sao con tìm hoài không thấy”.
Chờ bà khóc vơi dần, thầy mới phân tích: “Thứ nhất, con phải hiểu, phải chấp nhận chuyện con muốn mà không được. Tất cả những người phụ nữ khác họ muốn 10 chuyện nhưng chỉ được 2 chuyện là nhiều, con muốn 10 chuyện thì được 7, 8 chuyện. Thứ hai, cảm thọ cuộc đời - vui buồn giận ghét hạnh phúc đau khổ - như những áng mây, mà lòng của mình như bầu trời xanh để cho những áng mây đó bay qua. Con thương lắm, nắm giữ cũng không được, mà con ghét quá, con đuổi nó đi mau cũng không được. Hễ có hợp thì có tan”.
Lời thầy đúng lúc, bà giác ngộ mà lướt qua đau khổ một cách nhẹ nhàng không tưởng. Bà nguôi ngoai những nỗi đau tình cũ mà cống hiến nhiều hơn cho công tác thiện nguyện.
Tích cực trong công tác thiện nguyện
NSND Kim Cương luôn tích cực trong các hoạt động thiện nguyện. Hiện bà là Phó Chủ tịch thứ nhất hội Bảo trợ Người khuyết tật và Trẻ mồ côi TP.HCM, Thường vụ ban Chấp hành hội Bảo trợ Bệnh nhân nghèo TP.HCM. Bà làm từ thiện từ năm 17 tuổi, song song với việc đi hát. Đoàn Kim Cương là đoàn hát đầu tiên biểu diễn để quyên góp tiền mổ 100 ca mắt.
